Sáng 28/6, với 464/469 đại biểu có mặt biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước).
Nghị quyết nêu mục tiêu của chủ trương là nhằm xây dựng tuyến cao tốc trọng điểm kết nối Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông và những địa phương khác trong vùng và TPHCM, tạo không gian, động lực phát triển mới cho Tây Nguyên và vùng Đông Nam Bộ. Ngoài ra còn khai thác tiềm năng sử dụng đất, phát triển du lịch, công nghiệp chế biến, công nghiệp khai thác khoáng sản, từng bước cơ cấu lại kinh tế vùng Tây Nguyên.
Dự án có chiều dài khoảng 128,8km, chia thành 5 dự án thành phần.
Dự án thành phần 1 được đầu tư theo phương thức đối tác công tư, loại hợp đồng Xây dựng - Kinh doanh - Chuyển giao (BOT), được áp dụng cơ chế bảo đảm đầu tư, cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Dự án áp dụng các công nghệ tiên tiến, hiện đại, bảo đảm yêu cầu an toàn, đồng bộ, chất lượng và hiệu quả. Quốc hội khuyến khích ứng dụng công nghệ cao trong tổ chức thi công, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thực hiện hình thức thu phí tự động không dừng trong khai thác, vận hành.
Sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của dự án khoảng 1.111 ha. Trong đó đất trồng lúa khoảng 12 ha, đất nông nghiệp khác khoảng 1.041 ha, đất ở khoảng 12 ha; đất rừng sản xuất khoảng 46 ha. Giải phóng mặt bằng toàn tuyến một lần theo quy mô quy hoạch.
Tổng mức đầu tư của dự án vào khoảng 25.540 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách Trung ương là 10.536,5 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương là 2.233,5 tỷ đồng, vốn do nhà đầu tư thu xếp là 12.770 tỷ đồng.
Quốc hội đặt ra tiến độ thực hiện dự án từ năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác, vận hành năm 2027.
Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội trong việc triển khai tổ chức thực hiện, quản lý và khai thác, vận hành dự án theo đúng Nghị quyết.
Chính phủ cần đôn đốc kiểm tra các địa phương được giao làm cơ quan chủ quản hoặc cơ quan có thẩm quyền và chịu trách nhiệm về tiến độ, chất lượng dự án. Ngoài ra, quản lý, sử dụng vốn, các nguồn lực và thực hiện cơ chế đặc thù tiết kiệm, hiệu quả, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; chỉ đạo các địa phương bảo đảm nguồn vốn thực hiện dự án.
Trước khi Quốc hội thông qua, trình bày báo cáo giải trình, chỉnh lý nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, một số ý kiến cho rằng, việc đầu tư quy mô 2 làn xe đối với đoạn 2 km đường giao kết nối cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đến đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành - Đức Hòa sẽ tạo nút thắt cổ chai trong giao thông, gây ùn ứ, mất an toàn giao thông. Do vậy, đề nghị xem xét đầu tư đoạn kết nối theo quy mô 4 làn xe.
Tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, Chính phủ điều chỉnh dự thảo Nghị quyết theo hướng đầu tư đồng bộ toàn dự án theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh.
Theo ông Vũ Hồng Thanh, nhiều đại biểu cho rằng tiến độ hoàn thành dự án năm 2026 là không khả thi, đề nghị nghiên cứu điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án. Tiếp thu ý kiến này, Chính phủ đã đề xuất điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án từ năm 2024, cơ bản hoàn thành năm 2026, đưa vào khai thác, vận hành năm 2027 để bảo đảm tính khả thi.
