Trước đây,íaTâyTPNhaTrangđứngtrướcnguycơngậpnặ vào mùa mưa lũ, cánh đồng ruộng Quy Đông nằm giữa thôn Phú Trung 2 và thôn Phú Bình, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa dễ dàng thoát lũ khi nước sông Cái tràn về. Vài năm trở lại đây, khu vực này được quy hoạch và chuyển đổi từ đất lúa sang đất ở để làm khu dân cư. Quá trình bê tông hóa các tuyến đường và khu dân cư diễn ra nhanh, hệ thống thoát nước bị thu hẹp, khi nước từ sông Cái tràn vào gây ngập nặng nhiều khu dân cư.
Ông Phạm Mốt ở tổ 6, thôn Phú Trung 2, xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang cho biết, tháng 11 năm ngoái, cả khu dân cư ngập nặng. Nhà ông bị ngập hơn nửa mét, nhiều vật dụng bị ướt và hư hỏng. Người dân nhiều lần kiến nghị chính quyền địa phương sớm làm hệ thống thoát nước: “Họ đổ đất ngoài kia, 3 chỗ ngăn hết là bị úng thủy. Ở trên kia xả đập là không thoát được, ở đây bị dồn nước lại. Mùa mưa năm trước nước dâng lên nhanh lắm, nước xuống ào ào, nước dâng 4 ngày mới rút ra khỏi nhà. Bây giờ tôi thấy mưa là ở đây chuẩn bị rồi”.
Mùa mưa năm 2021, tại xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang, 250 hộ dân ở 3 thôn bị ngập nặng. Lãnh đạo xã Vĩnh Thạnh cho biết, nhiều khu đất nông nghiệp được chuyển mục đích sang đất ở rồi san lấp để làm khu dân cư và một số dự án đã chặn dòng chảy thoát nước. Cuối năm 2021, UBND xã Vĩnh Thạnh đề xuất UBND TP. Nha Trang cho khơi thông dòng chảy tại những khu vực bị ngập nhưng đến nay chưa thực hiện được.
Ông Nguyễn Quốc Bảo, Chủ tịch UBND Xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang cho biết, chính quyền đia phương sẵn sàng phương án di chuyển các hộ dân khi nhà bị ngập đến nơi an toàn: “Trước đây, nước từ sông Cái vào sẽ đi qua vùng ruộng trũng rồi thoát ra sông. Hiện nay, các hộ sau khi làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất đã đổ đất san nền cao, lấp dòng chảy. Các hộ dân cũng nôn nóng điện trực tiếp để hỏi về các giải pháp và kế hoạch chống ngập trong năm nay”.
Ngoài tốc độ đô thị hóa nhanh, các dòng sông ở phía Tây TP. Nha Trang cũng bị lấn chiếm, dòng chảy bị thu hẹp. Trong khi đó, hệ thống thoát nước khu vực phía Tây chưa được khớp nối đồng bộ, số công trình thoát nước chưa nhiều. UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo UBND thành phố và các sở, ngành liên quan khảo sát, đưa vào quy hoạch phía Tây gắn với khơi thông các dòng sông.
Ông Nguyễn Sỹ Khánh, Chủ tịch UBND TP. Nha Trang cho biết, đây là vấn đề quan trọng cần phải làm bài bản từ khâu quy hoạch đến đảm bảo thoát nước lâu dài: “Chúng tôi đưa vào quy hoạch phải mở rộng tất cả các dòng sông. Thậm chí có những vị trí phải mở nối từ sông Cái sang sông Tắc và Quán Trường để tạo lưu thông và dư địa đất cho du lịch sông. Quan trọng nhất là vấn đề giải quyết ngập úng cho nhân dân thành phố; xử lý kiên quyết các trường hợp lấn chiếm lòng sông, khôi phục lại các trường hợp lấn chiếm”.
Hiện nay, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP. Nha Trang đến năm 2040 đang trong giai đoạn hoàn thiện. Tỉnh Khánh Hòa đã thống nhất bổ sung quy hoạch và giải pháp khơi thông dòng chảy các con sông gắn với quy hoạch kết nối các tuyến giao thông thủy nội địa nhằm phục vụ hiệu quả việc tiêu thoát lũ, phát triển du lịch sinh thái. Trước mắt, tỉnh xúc tiến lập Dự án chỉnh trị hạ lưu sông Tắc - sông Quán Trường và các dự án chống ngập tại các xã phía tây TP. Nha Trang. Đây là các công trình thoát lũ có tính chiến lược ưu tiên đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.
Đối với các dòng sông có công năng thoát lũ, tỉnh triển khai nạo vét, nắn dòng, mở rộng lòng sông để đảm bảo tiêu thoát lũ. Ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết, tỉnh đang xem xét, chấn chỉnh việc thành lập các khu đô thị mới không đảm bảo cốt nền trong thoát lũ, chống ngập.
“Trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất TP. Nha Trang 2021- 2030, UBND tỉnh đặc biệt quan tâm là phải khơi thông các dòng chảy, tạo ra khẩu độ của các dòng sông phải lớn hơn so với hiện tại. Chúng tôi cũng kiên quyết chấn chỉnh việc thành lập các đô thị mới với cốt nền là không đảm bảo việc chống ngập mặn, ngập lụt trong thời gian sắp đến”, ông Tuân nói./.
